Κάποιες φορές δυσκολεύεσαι να βρεις το ιδανικό τέλος για την ιστορία σου, έτσι; Σκέφτεσαι δυο τρεις διαφορετικούς τρόπους, αλλά έχεις την αμφιβολία αν θα πετύχεις ακριβώς αυτό που θέλεις.
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να ολοκληρώσεις την ιστορία σου, όμως νομίζω ότι οι βασικοί είναι πέντε. Άλλωστε, πάντα υπάρχει ο συνδυασμός.
1. Τέλος με ανατροπή
Μια αποκάλυψη αλλάζει όλο τον τρόπο που έχει αντιληφθεί κανείς την ιστορία. Πολύ κλισεδιάρικος τρόπος να τελειώσεις μια ιστορία. Ταιριάζει σε μικρού μήκους ιστορίες, ενώ σε μεγαλύτερου μήκους, δηλαδή μυθιστορήματα, τριλογίες κλπ, καλό είναι να έχεις δώσει διακριτικά στοιχεία που οδηγούν προς την ανατροπή, αλλιώς ο αναγνώστης θα σου γυρίσει την πλάτη. Σκέψου λίγο το Fight Club. Όλα τα στοιχεία ήταν εκεί, γραμμένο με τέτοιο τρόπο που δεν τα παρατήρησες (ναι, για το βιβλίο μιλάω).
Πώς μπορείς να το κάνεις αυτό;
- Έχεις έναν ήρωα που ο πρωταγωνιστής σου τον εμπιστεύεται, αλλά τελικά του έλεγε ψέματα ή/ και τον πρόδωσε.
- Οι αναμνήσεις ενός ήρωα είναι εντελώς λανθασμένες και υποκειμενικές.
- Ο αφηγητής παραποιεί την αλήθεια.
- Η ιστορία δεν έχει ειπωθεί σε χρονολογική σειρά. Η ανατροπή ενώνει όλα τα κομμάτια του παζλ και αποκαλύπτει κάτι απροσδόκητο.
Περισσότερα εδώ.
2. Ανοιχτό τέλος
Αυτό από μόνο του σημαίνει ότι αφήνει αρκετά ή κάποια από τα σημεία της πλοκής ανοιχτά για ερμηνεία ή συμπλήρωση από τον αναγνώστη. Με αυτόν τον τρόπο ωθείς τον αναγνώστη σου να δώσει μεγάλη προσοχή στην πλοκή και να εμπλακεί συναισθηματικά, ώστε να μπορέσει να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Ακόμη, μπορεί να ξανασκεφτεί ορισμένα θέματα ή γεγονότα που προηγήθηκαν στην ιστορία υπό το πρίσμα νέων δεδομένων.
Ωστόσο, δεν τα αφήνουμε όλα ανοιχτά, ούτε τελειώνουμε απότομα την ιστορία μας, αλλιώς ο αναγνώστης χάνει τη δυνατότητα της κάθαρσης. Δίνουμε ένα -όσο γίνεται- ικανοποιητικό τέλος στην κεντρική πλοκή και αφήνουμε ένα δυο πραγματάκια μόνο ανοιχτά, που μπορεί να αφορούν την υγεία του πρωταγωνιστή ή τη σχέση του με κάποιον άλλο ήρωα. Δεν το ξεχνάμε και λέμε ότι το αφήσαμε ανοιχτό, το σχολιάζουμε ή το αναφέρουμε στο τέλος, αλλά δεν ολοκληρώνουμε τη σκέψη μας. Μπορεί να κάνεις το αντίθετο. Να επιβεβαιώσεις κάποια πράγματα, πχ ότι ο πρωταγωνιστής τώρα είναι πιο ώριμος, βελτίωσε τη σχέση του με την πρώην γυναίκα του, και αυτή τον δέχεται πίσω. Απομένει να δούμε αν θα μπει τελικά στο σπίτι. Άσ’ τον να περιμένει στην αυλόθυρα με τη βαλιτσούλα του στο χέρι.
3. Ευτυχισμένο τέλος
Αυτό θα το πετύχεις όταν ο πρωταγωνιστής σου έχει επιλύσει όλα του τα προβλήματα, έχει πάρει σημαντικά μαθήματα από τα που του έβαλες να τον ταλαιπωρούν και έχει κερδίσει να κοιμάται ήρεμος τα βράδια.
Ορισμένα είδη έχουν τρόπο τινά προκαθορισμένο αυτό το είδος τέλους. Για παράδειγμα σε όλες οι ρομαντικές κομεντί, σε όποια μορφή και αν τις βρεις, ξέρεις ότι ο πρωταγωνιστής σου (συνήθως γυναίκα) θα βρει τον έρωτα της ζωής του (της) και θα ζήσουν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα. Το τελευταίο που περιμένεις να διαβάσεις σε τέτοια περίπτωση είναι ένας αργός και βασανιστικός θάνατος της πρωταγωνίστριάς σου ή του εραστή της από σκουλήκια που τρώνε τον εγκέφαλο.
Το ίδιο συμβαίνει κατά κανόνα και σε ιστορίες επικής φαντασίας. Το καλό νικάει, ο πρωταγωνιστής κερδίζει τα πάντα: παντρεύεται την αγαπημένη του ξωτικιά, γίνεται βασιλιάς, όλοι τον σέβονται. Ποιος μίλησε για τον Άραγκορν;
4. Κυκλικό τέλος
Αυτό το καταφέρνεις όταν η ιστορία σου τελειώνει κατά κάποιο τρόπο όπως ξεκινά. Μπορεί να μιλάμε για παραλληλισμό ή για κάποια στοιχεία που δίνεις στην αρχή. Για παράδειγμα μπορεί να έχεις τον πρωταγωνιστή σου να επιστρέφει στο σκηνικό από όπου ξεκίνησε (π.χ. στο πατρικό του), ή στην αρχική του ψυχική κατάσταση (π.χ. να πίνει απ’ το μπουκάλι στο πεζοδρόμιο).
Ακόμη, μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για να δείξεις την επιστροφή σε κάτι γνώριμο και ασφαλές ή την αντίθεση της ψυχικής κατάστασης σε σχέση με την αρχή της ιστορίας (π.χ. ο ήρωας επιστρέφει θριαμβευτής στην πόλη του).
Από την άλλη, αυτό το τέλος μπορεί να δείξει πως όλος ο αγώνας του πρωταγωνιστή ήταν μάταιος και ουσιαστικά δεν έχει αλλάξει τίποτα για αυτόν. Για παράδειγμα, απέκτησε χρήματα και φήμη, αλλά παραμένει ο ίδιος ναρκισσιστής μα…. κακός άνθρωπος ήθελα να πω…
5. Τραγικό τέλος
Εδώ θα βάλεις τον πρωταγωνιστή σου να μην κερδίζει αυτό για το οποίο παλεύει σε τόσες σελίδες. Τώρα ή το κερδίζει, αλλά έχει χάσει κάτι πολύ πιο σημαντικό για αυτόν, ή τελικά δεν ήταν αυτό που περίμενε.
Αυτού του είδους το τέλος μπορεί να είναι το αποτέλεσμα εξωτερικών παραγόντων. Ωστόσο, συχνά αποτελεί αναπόφευκτη εξέλιξη εξαιτίας των επιλογών του πρωταγωνιστή ή της προσωπικότητάς του και ενός χαρακτηριστικού του που ενώ γενικά είναι αξιοθαύμαστο, τελικά είναι το μεγαλύτερο ελάττωμά του (π.χ. Τα απομεινάρια μιας μέρας).