Πολλοί συγγραφείς χρησιμοποιούν το χρώμα στο έργο τους με τέτοιο τρόπο, ώστε να προσθέσουν διακριτικά μεγαλύτερο βάθος στις ιστορίες τους.
Τι είναι ο συμβολισμός;
Ο συμβολισμός είναι μια λογοτεχνική επινόηση που περιλαμβάνει τη χρήση συμβολικών στοιχείων -λόγια, άνθρωποι, ζώα, σημάδια, τοποθεσίες ή αφηρημένες έννοιες- για την αντιπροσώπευση νοημάτων πέραν του κυριολεκτικού τους. Τα παραμύθια χρησιμοποιούν συχνά τον λογοτεχνικό συμβολισμό για να μεταδώσουν την κεντρική ιδέα μιας ιστορίας σε νεαρά ακροατήρια. Για παράδειγμα, οι αδελφοί Grimm χρησιμοποίησαν συχνά το δάσος ως σύμβολο τόσο του μυστηρίου όσο και του κινδύνου.
Λογοτεχνικά έργα, διάσημοι πίνακες, κινηματογραφικές ταινίες… όποιο κι αν είναι το μέσο, οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν το συμβολισμό για να επικοινωνήσουν σιωπηρά τις ιδέες τους, να προοικονομήσουν γεγονότα, να διαμορφώσουν τη διάθεση ή να προσελκύσουν την προσοχή του αναγνώστη.
Τι είναι ο χρωματικός συμβολισμός;
Ο χρωματικός συμβολισμός στη λογοτεχνία περιλαμβάνει τη χρήση χρωμάτων για να δοθεί ένα βαθύτερο νόημα. Οι συγγραφείς χρησιμοποιούν διαφορετικά χρώματα για να τραβήξουν την προσοχή του αναγνώστη σε ένα αντικείμενο ή να υπονοήσουν κάτι για έναν χαρακτήρα, όπως την προσωπικότητα ή τα συναισθήματά του. Μερικοί χρησιμοποιούν μια χρωματική παλέτα για να μεταφέρουν μια γενική διάθεση ή να υπογραμμίσουν τα θέματα του έργου τους.
Για παράδειγμα, τα παστέλ χρώματα συχνά υποδηλώνουν ονειροπόληση, ενώ οι πιο σκούρες αποχρώσεις το μυστήριο ή ένα προαίσθημα.
Διάφοροι πολιτισμοί ενσταλάζουν σε συγκεκριμένα χρώματα ένα σύνολο πεπερασμένων σημασιών. Έτσι, ο χρωματικός συμβολισμός καθίσταται ιδιαίτερα αποτελεσματικός ως αναγνωρίσιμο λογοτεχνικό τέχνασμα.
Τι συμβολίζει το χρώμα στη λογοτεχνία; 10 παραδείγματα
Τις περισσότερες φορές, η χρήση χρώματος από έναν συγγραφέα σε ένα λογοτεχνικό έργο είναι σκόπιμη. Θέλεις να μάθεις τι σημαίνει το αγαπημένο σου χρώμα; Θέλεις να εμπλουτίσεις το συγγραφικό σου πόνημα με κάποιους συμβολισμούς; Εδώ είναι μια μικρή ανάλυση του τι μπορεί να σημαίνουν ορισμένες συνήθεις επιλογές χρωμάτων στη λογοτεχνία.
(Λάβε υπόψη ότι διαφορετικοί πολιτισμοί μπορεί να έχουν διαφορετική σημασία για ορισμένα χρώματα.)
Μαύρο: Το μαύρο χρώμα (που δεν είναι χρώμα, αλλά τι να κάνουμε…), ειδικά στη γοτθική λογοτεχνία από τη Δύση, η επιλογή του μαύρου χρώματος αντιπροσωπεύει συχνά το θάνατο, το κακό, τη θλίψη και την κατάθλιψη.
Μπλε: Το μπλε χρώμα έχει θετικές και αρνητικές συνδηλώσεις στην ψυχολογία των χρωμάτων. Μερικοί συγγραφείς μπορεί να χρησιμοποιήσουν το μπλε για να αναπαραστήσουν την ηρεμία, ενώ αντίθετα οι πιο σκούρες αποχρώσεις μπορεί να δηλώνουν θλίψη, μελαγχολία ή απομόνωση.
Καφέ: Αυτό το ζεστό, γήινο χρώμα μπορεί να συμβολίζει την αξιοπιστία, την άνεση και την αίσθηση της γείωσης. Το καφέ είναι επίσης ένα ουδέτερο χρώμα και μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για να αναπαραστήσεις τη θαμπάδα και την προβλεψιμότητα.
Πράσινο: Το πράσινο χρώμα συχνά συμβολίζει την αναγέννηση, την ανάπτυξη, την ειρήνη, αλλά και τη ζήλια και την απληστία. Τα πράσινα χρώματα μπορεί επίσης να αντιπροσωπεύουν την άνοιξη και την ανανέωση.
Πορτοκαλί: Το πορτοκαλί χρώμα αντιπροσωπεύει συχνά ενέργεια, ενθουσιασμό, χαρά και δημιουργικότητα. Δεδομένου ότι το πορτοκαλί είναι το χρώμα της φωτιάς, μπορεί επίσης να συμβολίζει τη θερμότητα.
Ροζ: Το ροζ χρώμα συμβολίζει την αγάπη, την καλοσύνη, τη θηλυκότητα, την αθωότητα και την παιχνιδιάρικη διάθεση.
Μωβ: Συχνά συνδέεται με δικαιώματα. Το μωβ χρώμα συμβολίζει τη γενναιότητα, την πνευματικότητα και την πολυτέλεια.
Κόκκινο: Το κόκκινο χρώμα συμβολίζει μερικά από τα πιο δυνατά ανθρώπινα συναισθήματα, όπως η παθιασμένη αγάπη ή ο πόθος. Από την άλλη πλευρά, είναι επίσης το χρώμα του αίματος, συμβολίζοντας συχνά τον θυμό, τον κίνδυνο και τη βία.
Λευκό: Αυτό το βασικό χρώμα (που δεν είναι χρώμα, αλλά είπαμε…) συμβολίζει παραδοσιακά την αθωότητα, την ειρήνη και την καθαριότητα. Στους δυτικούς πολιτισμούς, το λευκό χρώμα αντιπροσωπεύει επίσης την αγνότητα και την παρθενία, ενώ συμβολίζει το πένθος σε ορισμένους πολιτισμούς της Ανατολικής Ασίας.
Κίτρινο: Μπορείς να χρησιμοποιήσεις το κίτρινο χρώμα για να συμβολίσεις τη δημιουργικότητα, την ευτυχία, την αισιοδοξία και τη ζεστασιά —σκέψου μια κίτρινη ακτίνα ηλιακού φωτός που ξεπροβάλλει από ένα σκοτεινό σύννεφο. Μια κοινή αρνητική χροιά του κίτρινου χρώματος είναι η δειλία.
3 Παραδείγματα χρωματικού συμβολισμού στη λογοτεχνία
1. ‘’Ο υπέροχος Γκάτσμπυ’’ του F. Scott Fitzgerald: Ο χρωματικός συμβολισμός είναι εμφανής σε όλο το κλασικό μυθιστόρημα της εποχής της τζαζ του F. Scott Fitzgerald. Το πιο αξιοσημείωτο σύμβολο είναι το πράσινο φως στην αποβάθρα της Νταίζυ, που ο Γκάτσμπυ βλέπει από την ιδιοκτησία του. Ο Fitzgerald χρησιμοποιεί συγκεκριμένα το πράσινο, το χρώμα της ζήλιας και της απληστίας, για να συμβολίσει την εμμονή του Γκάτσμπι με τον πλούτο και τη λαχτάρα του για μια γυναίκα παντρεμένη με άλλον άντρα.
2. ‘’Το άλικο γράμμα’’ του N. Hawthorne: Στο μυθιστόρημα αυτό (ένα από τα προσωπικά αγαπημένα), η πρωταγωνίστρια πρέπει να φορέσει το γράμμα “A” (από το αγγλικό adultress). Η Έσθερ Πρυν έχει διαπράξει μοιχεία και αυτή είναι η τιμωρία της. Το χρώμα του υφάσματος του γράμματος είναι μια φωτεινή απόχρωση του κόκκινου. Συμβολίζει τον πόθο και την αμαρτία που έφερε την Έσθερ στη δύσκολη θέση της, αλλά και την οργή και την απογοήτευση που βιώνει μπροστά στην κοινωνική κατακραυγή.
3. ‘’Η Χιονάτη’’ των αδελφών Γκριμ: Στην αρχική εκδοχή του παραμυθιού, η κακιά βασίλισσα δημιουργεί ένα ειδικό δηλητηριασμένο μήλο για να ξεγελάσει τη Χιονάτη: το (αβλαβές) μισό μήλο είναι λευκό, ενώ το υπόλοιπο είναι κόκκινο. Αφού είδε τη Βασίλισσα να τρώει από το λευκό μέρος, η Χιονάτη υποθέτει ότι ολόκληρο το μήλο είναι ασφαλές. Έτσι, παίρνει μια θανατηφόρα δαγκωνιά από τη δηλητηριασμένη κόκκινη μεριά. Σε αυτή την περίπτωση, το κόκκινο χρώμα αντιπροσωπεύει το κακό και την επιθυμία της Βασίλισσας να χυθεί αίμα. Η λευκή πλευρά του μήλου, ανάλογη με την ίδια τη Χιονάτη, αντιπροσωπεύει ό,τι είναι αγνό και καλό.
