Τα κίνητρα ενός χαρακτήρα είναι αυτά που οδηγούν την πλοκή. Οι χαρακτήρες, όπως και οι πραγματικοί άνθρωποι, έχουν επιθυμίες και ανάγκες. Έχουν κίνητρα των οποίων έχουν γνώση και άλλα τα οποία δεν γνωρίζουν. Αυτά είναι που καθορίζουν τις επιλογές τους. Πως μπορείς να δημιουργήσεις τα κίνητρα των χαρακτήρων;
1. Δώσε σε κάθε χαρακτήρα το δικό τους αξιόπιστο κίνητρο. 2. Δώσε στο χαρακτήρα συνειδητά και υποσυνείδητα κίνητρα. 3. Δείξε πως τα κίνητρα πηγάζουν από λογικές ή παράλογες πεποιθήσεις. 4. Ανάπτυξε τα κίνητρα των χαρακτήρων μέσω των γεγονότων της πλοκής. 5. Μη δίνεις εύκολα στον χαρακτήρα αυτό που θέλει. 6. Άφησε κάποια πράγματα να εννοηθούν όταν αποκαλύπτεις τα κίνητρα του κάθε χαρακτήρα. 7. Φτιάξε πολύπλοκα κίνητρα, ώστε να αυξήσεις την αγωνία και το ενδιαφέρον.
Πιο αναλυτικά:
1. Δώσε σε κάθε χαρακτήρα το δικό του αξιόπιστο κίνητρο.
Ο κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικές εμπειρίες. Αυτές τον έχον διαμορφώσει σε αυτό που είναι μία δεδομένη στιγμή. Ο τρόπος που ο καθένας μεγάλωσε και η προσωπικότητά του, σε συνδυασμό με αυτές τις εμπειρίες είναι παράγοντες που επηρεάζουν τις αξίες και τα κίνητρά τους.
Για παράδειγμα, σε μια ιστορία φαντασίας, που οι χαρακτήρες έχουν ένα επικίνδυνο έργο να ολοκληρώσουν, κάποιος θα μπορούσε να είναι ένας πληρωμένος δολοφόνος, με μόνο ενδιαφέρον την επόμενη αμοιβή. Ο ιδεαλισμός και η ανιδιοτέλεια δεν είναι μέρος των αξιών του και ουσιαστικά πρόκειται για έναν άνθρωπο χωρίς συναίσθημα. Κάποιος άλλος στην ίδια ομάδα, ωστόσο, είναι ασταθής. Δηλαδή, παίρνει μέρος στην περιπέτεια, αλλά δεν μπορεί να ακολουθήσει για πολύ, καθώς θέλει να βρει ένα καινούριο ενδιαφέρον.
Τι κάνει τα κίνητρα αυτών των χαρακτήρων αξιόπιστα;
- Βγάζουν νόημα αν μάθουμε το παρελθόν των χαρακτήρων: Μπορεί ο πληρωμένος δολοφόνος να ζούσε στο δρόμο και έμαθε ότι όταν πρέπει να βρεις τρόπο να επιβιώσεις, το συναίσθημα δεν προσφέρει κάτι. Ίσα ίσα μπορεί να σε κρατήσει πίσω. Από την άλλη, ο ασταθής χαρακτήρας, μπορεί να μεγάλωσε σε μία μικρή πόλη και να είχε πάντα όνειρο να δει τι κρύβεται πέρα από τα στενά της όρια.
- Έχουν διαμορφωθεί εξαιτίας κάποιας εμπειρίας: Παρόλο που δεν αντιδρούν όλοι οι άνθρωποι το ίδιο σε παρόμοια γεγονότα, υπάρχουν κάποιες ομοιότητες. Για παράδειγμα, κάποιος που τον παράτησε η νύφη στην εκκλησία, το πιθανότερο είναι ότι θα δυσκολευτεί πολύ να εμπιστευτεί ξανά το αντίθετο φύλο. Τα κίνητρα είναι αξιόπιστα, όταν κατανοούμε το λόγο που οι άνθρωποι κάνουν τις επιλογές που κάνουν.
Τα κίνητρα των χαρακτήρων δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι ξεκάθαρα. Σε πολλές ιστορίες τρόμου, το μυστήριο βασίζεται σημαντικά στην άγνοια σχετικά με το «γιατί» η εκάστοτε οντότητα κάνει ό,τι κάνει στα θύματά της. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιοι χαρακτήρες που δείχνουν τη σχέση αιτίας-αιτιατού στη συμπεριφορά τους.
Το να κάνεις κατανοητό το τι οδηγεί τους χαρακτήρες, ποια είναι τα κίνητρά τους, θα βοηθήσει τους αναγνώστες να κατανοήσουν την πορεία της πλοκής. Επιπλέον, τα κίνητρα θα πρέπει να προκαλούν ενδιαφέρον. Ένας τρόπος για να κάνεις ή να διατηρήσεις ενδιαφέροντα τα κίνητρα των χαρακτήρων, είναι να τους κάνεις να μην γνωρίζουν ένα μέρος αυτών. Να τα κάνεις, δηλαδή υποσυνείδητα.
2. Δώσε στο χαρακτήρα συνειδητά και υποσυνείδητα κίνητρα.
Όπως ο κάθε άνθρωπος, έτσι και οι χαρακτήρες μπορεί συχνά να μην καταλαβαίνουν γιατί συμπεριφέρονται με τον τάδε ή το δείνα τρόπο σε κάθε περίσταση. Τα συνειδητά κίνητρα είναι αυτά που γνωρίζουμε ότι μας ωθούν σε κάποιες επιλογές. Για παράδειγμα, στη «Φάρμα των ζώων» του G. Orwell αναγνωρίζουν ότι υπάρχει διαφορά δύναμης και εξουσίας μεταξύ των ζώων και των ανθρώπων στη φάρμα. Έτσι, συναθροίζονται για να επαναστατήσουν.
Τα συνειδητά κίνητρα είναι σημαντικά, καθώς ο αναγνώστης θέλει να διαβάσει χαρακτήρες που δρουν. Παρόλα αυτά, τα υποσυνείδητα κίνητρα είναι σημαντικά για τη βαθύτερη ανάλυση του χαρακτήρα και την ψυχολογία του.
Τα υποσυνείδητα κίνητρα είναι οι ορμές και οι τάσεις που δεν κατανοεί ο ίδιος ο χαρακτήρας. Για παράδειγμα, ένας χαρακτήρας μπορεί να αυτοκαταστρέφεται, ή να σαμποτάρει τον εαυτό του σε κάθε προσπάθεια που κάνει, γιατί έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση. αυτό θα μπορούσε να προέρχεται από κάποιο είδος κακοποίησης που είχε βιώσει στο παρελθόν.
3. Δείξε πως τα κίνητρα πηγάζουν από λογικές ή παράλογες πεποιθήσεις.
Αν κάποιος κάνει κάτι γιατί έχει ένα συγκεκριμένο σκοπό, μιλάμε για ένα λογικό κίνητρο. Αν, όμως, κάνει το ίδιο πράγμα εξαιτίας συναισθηματικής φόρτισης, τότε μιλάμε για παράλογο κίνητρο. Οι περισσότεροι άνθρωποι οδηγούνται τόσο από λογικά κίνητρα, όσο και από παράλογα. Για να έχεις ένα πραγματικό πλήθος χαρακτήρων, τα κίνητρα πρέπει να αντιστοιχούν και στα δύο μέρη (λογικής/ μη λογικής).
Κάποιοι χαρακτήρες μπορεί να χαρακτηρίζονται κυρίως από παράλογες πεποιθήσεις και κίνητρα, δηλαδή να οδηγούνται από παράλογα και υποσυνείδητα κίνητρα. Άλλοι χαρακτήρες μπορεί να υπερεκλογικεύουν. Μπορεί να μη δρουν πριν αναγνωρίσουν τα πρακτικά και άμεσα οφέλη που θα αποκομίσουν από την εκάστοτε κατάσταση. Η δεύτερη κατηγορία συναντάται συχνά ως ο ντετέκτιβ σε ιστορίες μυστηρίου (πχ Hercule Poirot).
4. Ανάπτυξε τα κίνητρα των χαρακτήρων μέσω των γεγονότων της πλοκής.
Ένας τρόπος για να διατηρηθεί το ενδιαφέρον για τους χαρακτήρες είναι να διαμορφώνονται τα κίνητρά τους όσο προχωρά η πλοκή. Για παράδειγμα, στο «Κορίτσι στο Τραίνο» (P. Hawkins, 2015), η πρωταγωνίστρια αρχικά παρακολουθεί τον πρώην σύντροφό της με το νέο του δεσμό. Αυτό το έκανε γιατί ήταν πληγωμένη και στα πρόθυρα του αλκοολισμού. Παρόλα αυτά, όταν γίνεται μάρτυρας μιας παράξενης κατάστασης αυτού του ζευγαριού με ένα άλλο, το κίνητρο της μετατρέπεται και αρχίζει να αναζητά την αλήθεια για τον πρώην σύζυγό της.
Όταν συμβαίνει κάτι σημαντικό στην πλοκή, πρέπει να σκεφτείς τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα αλλάξει τον ήρωά σου. Στο παραπάνω παράδειγμα, η πρωταγωνίστρια καταφέρνει να σταματά το αλκοόλ κατά διαστήματα και το κίνητρό της πλέον είναι να λύσει το μυστήριο που ανακαλύπτει. Αυτό είναι που διατηρεί το ενδιαφέρον για την πρωταγωνίστρια.
Τα σημαντικά γεγονότα στην πλοκή που μπορεί να προκαλέσουν αλλαγή στους χαρακτήρες μπορεί να αφορούν:
- τη νέα σχέση με άλλους χαρακτήρες
- μια ξαφνική απώλεια ή κέρδος
- μια αλλαγή καριέρας
- μυστηριώδεις ανακαλύψεις
Η αλλαγή των κινήτρων και των επιθυμιών των χαρακτήρων με την εξέλιξη της πλοκής δημιουργεί την αίσθηση ανάπτυξης του χαρακτήρα. Αυτό τον καθιστά πραγματικό και σε συνάρτηση με το περιβάλλον του και τις συνθήκες που έχει να αντιμετωπίσει.
5. Μη δίνεις εύκολα στον χαρακτήρα αυτό που θέλει.
Σιγουρέψου ότι οι πράξεις και οι ενέργειες των χαρακτήρων δεν οδηγούν κατευθείαν στην απόκτηση αυτού που επιθυμούν, γιατί κάτι τέτοιο θα τους κάνει προβλέψιμους.
Τα εμπόδια και οι επιπλοκές προκαλούν ενδιαφέρον γιατί ενδιαφερόμαστε να μάθουμε την απάντηση σε ένα φλέγον ζήτημα (πχ θα καταφέρουν οι πρωταγωνιστές να είναι μαζί [επιθυμία], παρά τη διαφωνία των οικογενειών τους [εμπόδιο]).
Οι νίκες κερδίζονται δύσκολα. Το να είναι ο δρόμος στρωμένος με δυσκολίες για τους πρωταγωνιστές δημιουργεί δραματικό ενδιαφέρον και ενισχύει το ρεαλισμό.
6. Άφησε κάποια πράγματα να εννοηθούν, όταν αποκαλύπτεις τα κίνητρα του κάθε χαρακτήρα.
Οι ήρωές σου δεν πρέπει να εκφράζουν ξεκάθαρα τα κίνητρα τους, γιατί φαίνεται πολύ στημένο, παρόλο που αυτό κάποιες φορές έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία (Shakespear, House of Cards κλπ).
Παρόλα αυτά, μπορείς κάλλιστα να δείξεις από που πηγάζουν οι επιθυμίες και οι συμπεριφορές τους, μέσα από διάφορες σκηνές.
Κάποιες φορές, μπορεί να πρέπει να τους κάνεις να πουν για ποιο λόγο κάνουν ό,τι κάνουν (τα κίνητρά τους), αλλά το να το δείξεις σαν ένα σύνολο αναμνήσεων, φόβων, πεποιθήσεων και εμπειριών, θα κάνει τους αναγνώστες να καταλάβουν ευκολότερα τον ήρωα, τη συμπεριφορά του και τη σημασία της.
7. Φτιάξε πολύπλοκα κίνητρα, ώστε να αυξήσεις την αγωνία και το ενδιαφέρον.
Ένα μόνο και απλό κίνητρο είναι αρκετό για να δημιουργηθεί η προοπτική πλήθους σκηνών. Ένα πιο πολύπλοκο κίνητρο μπορεί να προκαλέσει ένταση και αβεβαιότητα.
Για παράδειγμα, σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα ή ένα μυθιστόρημα φαντασίας, ο σύμβουλος του βασιλιά μπορεί να οδηγείται μόνο από το κίνητρο της αφοσίωσης εξαιτίας της οικειότητας και της αλληλεξάρτησης. Αυτό είναι ένα απλό κίνητρο. Ωστόσο, τι θα γινόταν αν υπήρχαν συνθήκες να περιπλέξουν τη θέση του;
Δώσε στους ήρωές σου πολλαπλά κίνητρα όσο σχεδιάζεις την πλοκή σου, καθώς οι άνθρωποι τείνουν να έχουν πολλές επιθυμίες, οι οποίες τους οδηγούν σε διαφορετικό τρόπο δράσης κάθε φορά.
Οι ήρωες, όπως όλοι, μερικές φορές πρέπει να πάρουν δύσκολες αποφάσεις που θα οδηγήσουν την ιστορία σε νέα τροπή, που προκαλεί αγωνία εκ νέου.
Έμπνευση: www.nownovel.com
5